Een ongeluk zit in een klein hoekje, zo luidt het spreekwoord. Volgens de cijfers van het CBS zijn in er in 2019 ongeveer 93.000 arbeidsongevallen gemeld. In de meeste gevallen was sprake van een fysieke oorzaak, maar ook psychische overbelasting kwam voor. Veelal komen arbeidsongevallen voor in de sectoren zorg, handel en industrie. Maar in welke gevallen is er sprake van werkgeversaansprakelijkheid? Lees snel verder.
Werkgeversaansprakelijkheid zorgplicht
Van de werkgever wordt veel verwacht om de veiligheid van de werkomgeving te waarborgen. Deze zorgplicht brengt mee dat de werkgever alle maatregelen moet nemen die redelijkerwijs nodig zijn om te voorkomen dat de werkgever in de uitoefening van zijn functie schade lijdt.
Voor het antwoord op de vraag welke maatregelen de werkgever dient te treffen, worden diverse omstandigheden meegewogen. Onder meer de aard van de werkzaamheden, de kans dat zich een ongeval zal voordoen, de ernst die de gevolgen van een ongeval kunnen hebben en de mate van de bezwaarlijkheid van de te nemen veiligheidsmaatregelen (Hoge Raad 5 november 1965, NJ 1966, 136).
Voorbeelden van te treffen maatregelen zijn verstrekken van beschermingskleding en werk- en veiligheidsinstructies. Van belang is dat veiligheidsinstructies begrijpelijk moeten zijn voor de werknemer doordat zij in een voor de werknemer begrijpelijke taal kenbaar zijn gemaakt (Rechtbank Overijssel 11 november 2021, ECLI:NL:RBOVE:2021:4810).
Wanneer aansprakelijk?
Voorzichtigheid is geboden als het gaat om werkgeversaansprakelijkheid bij bedrijfsongevallen. De drempel voor aansprakelijkheid is immers niet hoog. De werkgever is aansprakelijk voor alle schade die de werknemer lijdt in de uitoefening van zijn werkzaamheden. In twee gevallen kan aan die aansprakelijkheid worden ontkomen. De werkgever zal daarvoor moeten aantonen dat hij heeft voldaan aan de zorgplicht óf dat de schade in belangrijke mate is veroorzaakt door opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
Uitzondering werkgeversaansprakelijkheid zorgplicht
Er zijn ongevallen waarvoor de werkgever geen specifieke maatregelen hoeft te treffen. Dat zijn de ongevallen van alledag: de huis- tuin- en keukenongevallen waarvan de gevaren algemeen bekend zijn of sprake is van ongelukkige samenloop van omstandigheden.
Wat onder een huis- tuin- en keukengeval geschaard kan worden, is niet altijd even eenvoudig te bepalen. In de rechtspraak komen regelmatig zaken aan bod waarin discussie bestaat over de aard van het ongeval.
Een bekend arrest is het zogeheten Broodmesarrest (Laudy / Fair Play HR 4 oktober 2002, ECLI:NL:HR:2002:AE4090). In deze zaak stelde de werkneemster de werkgever aansprakelijk nadat zij letsel opliep door het smeren van een zacht broodje met een scherp mes. Ook voor het uitglijden over een door regen glad geworden natte vloergang, is de werkgever niet aansprakelijk (HR 2 maart 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ5834). Een werkneemster die uitgleed over gemorste koffie op een trap werd eveneens tegengeworpen dat het een feit van algemene bekendheid is dat de aanwezigheid van water of een andere vloeistof op de grond (of in dit geval: de trap) gladheid kan veroorzaken (Gerechtshof Den Haag 20 mei 2014, ECLI:NL:GHDHA:2014:1661).
Conclusie
Aan alle werkgevers, maar in het bijzonder de werkgevers in de sectoren zorg, handel en industrie, is het aan te raden om maatregelen te treffen ter voorkoming van aansprakelijkheden. Indien u advies wenst omtrent werkgeversaansprakelijkheid rondom bedrijfsongevallen, staat het u vrij om vrijblijvend in contact te treden met Van der Leeuw Advocatuur te Roermond.
mw. J.A.M. Sampers
