Met wat kunst en vliegwerk becijfert zoonlief de waarde van de woning van zijn vader en moeder in 1982 op f 138.000,-. Omgerekend naar euro is dat (afgerond) € 62.600,-. Zoonlief becijfert dat, omdat vader in dat jaar is overleden. Moeder erft de helft van vader, volgens zoonlief in 1982 aldus groot € 31.300,-. Beide kinderen en moeder erven, dus elk 1/3. Zijn deel zou dan € 10.500,- (1/3 van € 31.300) groot zijn. Tot zover kunt u mij volgen.
Moeder is hertrouwd met mijn cliënt (oftewel: stiefvader) en kopen een nieuwe woning. Ze zijn tientallen jaren gelukkig getrouwd. Helaas overlijdt moeder in 2024. Zoonlief is tot enig erfgenaam benoemd. Laat de relatie zoon – stiefvader nou al jarenlang niet zo lekker gaan.
Een schuld van de nalatenschap van moeder, is de vordering van haar zoon wegens vooroverlijden van vader in 1982. Stiefvader is legataris. Hij verkrijgt het legaat vruchtgebruik van de woning (met een waarde van € 400.000,-) mét de bevoegdheid om het te verteren. Op dat ‘verteren’ kom ik nog terug.
Probleem: de schuld is preferent (lees: moet worden voldaan, vóórdat het legaat kan worden gevestigd) en het geld zit (uitsluitend) in de stenen. Zoon meent dat stiefvader de woning maar moet verkopen om zijn (beweerdelijke) vordering te kunnen voldoen. Stiefvader is van mening dat de vordering van (stief)zoon nihil is, dat de nalatenschap ruimschoots voldoende is om de schulden te kunnen voldoen en dat het legaat vruchtgebruik gevestigd kan worden. Stiefvader is benoemd tot executeur (en een van zijn taken is vestiging van het legaat).
Als je het mij vraagt is sprake van een afhandeling van de erfenis, is er sprake van een juridisch geschil, valt er op de vordering van de (stief)zoon het nodige af te dingen én dient het legaat vruchtgebruik gevestigd te worden (zijnde de kans van slagen; daar kom ik ook nog op terug). Om niet uit je huis gezet te worden en als je dan ook nog rechtsbijstandsverzekerd bent voor de kosten van rechtsbijstand stroop je de mouwen alvast op, toch? De verzekeraar neemt echter op zes momenten een – laten we zeggen: variërend – dekkingsstandpunt in als volgt: geen juridisch geschil, ontbreken redelijke kans van slagen, verzekerde is geen erfgenaam, werkzaamheden voor executeurschap vallen niet en de werkzaamheden legataris vallen wel onder de dekking, Resultaat? Een aanbod van de verzekeraar om € 1.000,- te betalen voor de kosten van rechtsbijstand. Daar kon ik het even niet meer volgen. Kunt u het wel nog volgen? Ik heb dat aanbod namens stiefvader geweigerd.
De kantonrechter heeft inmiddels uitspraak gedaan en beslist dat de taak van stiefvader als executeur nog niet is beëindigd. Hij moet immers nog het legaat vruchtgebruik doen vestigen. Voor het geval (stief)zoonlief daaraan niet meewerkt, is er ook alvast vervangende toestemming verleend. De vordering van de zoon is teruggebracht tot € 2.700,-.
Die verzekeraar? Na het ter kennis brengen van de uitspraak en een klacht dezerzijds, verleent die alsnog dekking voor de kosten van rechtsbijstand. Saillant detail: door het testament is bepaald dat de vordering van de zoon vanaf 1982 oprent met 5% per jaar (enkelvoudig). De (erfopvolger van de overleden) broer van de stiefzoon maakt aanspraak op diezelfde vordering. Terugkomend op de kans van slagen: dat scheelt nogal hè. Indien je het standpunt van de zoon moest volgen: € 35.000,- te betalen, of met de huidige uitkomst (slechts) € 8.000,- te betalen. Rekening houdend met (de erfopvolger van) de broer betekent dat factor 2, derhalve € 70.000,- ten opzichte van de huidige uitkomst € 16.000,-. Een besparing van in totaal € 54.000,-.
‘Verteren’? Met vervangende toestemming van de kantonrechter is het legaat vruchtgebruik alsnog gevestigd. Stiefvader mag de woning gebruiken door erin te wonen. Hij mag de woning ook verteren door de woning te verkopen en de overwaarde (ca. € 400.000,-) op te leven, of door de woning te bezwaren met een hypothecaire geldlening en die vervolgens al dan niet consumptief te besteden (lees: alsnog opleven).
In deze interpreteer ik de slogan “als je lang genoeg gewoon blijft, word je vanzelf bijzonder” net een tikkeltje anders. Noem het beroepsdeformatie. Enfin, eind goed al goed.
Door het resultaat noemt men mij een goede advocaat. Dat hoeft natuurlijk niet zo te zijn, maar ik spreek dat niet tegen. Kunt u het in de afhandeling van de erfenis niet meer helemaal volgen? Zijn er vragen, is er behoefte aan advies? Neemt u dan gerust contact op met mijn collega-advocaat mr. J.A.M. Sampers of ondergetekende We praten u bij, lichten u in en wij adviseren u op gedegen wijze. Oók als er geen juridisch geschil is.
