Het is een onaangename verassing: onverwachte schulden in een erfenis. Het overkwam ook een erfgename in een zaak die diende bij de rechtbank Limburg. Uit de beschikking van de kantonrechter te Roermond van 18 oktober 2022 (ECLI:NL:RBLIM:2022:8056) blijkt dat deze erfgename de dans nog kon ontspringen. Zij werd gemachtigd om de nalatenschap alsnog beneficiair te aanvaarden.
De zaak
De verzoekster in kwestie was enig kind en enig erfgename van haar moeder. Na het overlijden van moeder, heeft verzoekster de huurwoning ontruimd en een groot gedeelte van de inboedel opgeslagen. Het banktegoed verdeelde verzoekster tussen haar en de partner van moeder.
Op enig moment ontving verzoekster een brief van de gemeente waarin werd medegedeeld dat moeder nog een openstaande vordering had bij de gemeente van ruim € 55.000,00. Aan verzoekster werd gevraagd om voor betaling daarvan zorg te dragen.
Verzoekster heeft daarop direct haar deel van het banktegoed teruggestort. De partner van de moeder behield het bedrag.
Verzoekster diende een verzoekschrift in bij de kantonrechter en verzocht om te bevestigen dat zij de nalatenschap nimmer zuiver had aanvaard. Subsidiair, voor zover daarvan geen sprake zou zijn, verzocht zij om een machtiging teneinde alsnog beneficiair te mogen aanvaarden.
De kantonrechter overwoog dat het overmaken van saldo van de bankrekening van moeder naar haar eigen rekening en naar de rekening van de partner als beschikkingshandeling aan te merken is. Als gevolg daarvan kwam vast te staan dat verzoekster de nalatenschap zuiver had aanvaard. Dat verzoekster het bedrag retourneerde, deed daaraan niet af. Verwerping van de nalatenschap was dan ook niet meer mogelijk.
Het verzoek van verzoekster om alsnog beneficiair te mogen aanvaarden middels machtiging, werd wel toegewezen. Daarvoor was redengevend dat verzoekster niet op de hoogte was van de schuld en daarvan ook niet op de hoogte behoorde te zijn.
Wat te doen bij een onverwachte schulden in de erfenis?
Als u in een vergelijkbare situatie verkeert als de hiervoor vermelde zaak, is het van belang dat u snel handelt. Na het bekend worden met schulden heeft u immers slechts drie maanden de tijd om de kantonrechter te verzoeken om een machtiging tot beneficiaire aanvaarding te verlenen.
Let wel, niet alle schulden zijn onverwacht. Onder onverwachte schulden kunnen vallen borgstellingen of hoofdelijke aansprakelijkheden. Niet tot onverwachte schulden behoren bijvoorbeeld vereffeningskosten (waaronder die van een advocaat of notaris).
Verder is het van belang om in gedachten te houden dat het aanvaarden van een nalatenschap niet uitdrukkelijk hoeft (in de zin van artikel 4:191 lid 1 BW) te geschieden, maar dat ook stilzwijgende aanvaarding mogelijk is. Stilzwijgende aanvaarding kan besloten liggen in gedragingen van een erfgenaam. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als beschikkingshandelingen worden verricht met het oog op het bewerkstelligen van een verdeling (denk aan: verdelen/verkopen goederen).
Gedegen juridisch advies is in elk geval aanbevelingswaardig. Aarzel niet Van der Leeuw Advocatuur te contacteren voor eventuele vragen of overleg in erfrechtelijke kwesties.
mw. J.A.M. Sampers
