Partners die samenwonen zijn niet onderworpen aan de regels die voor echtgenoten gelden. De verhoudingen die tussen informeel samenwoners gelden, zijn eigenlijk gebaseerd op het contractenrecht. Wat partijen onderling afspreken, is daarom geldend. Op basis van het gedrag van partijen kan ook stilzwijgend een overeenkomst tot stand zijn gekomen.
Omdat de wet niet hele duidelijke regels geeft voor samenwoners, ontstaan er vaak discussies over wie recht heeft op welke vermogensbestanddelen. Veel voorkomend is de en-/of rekening, ook wel de gezamenlijke bankrekening genoemd. De naam doet vermoeden dat beide partners recht hebben op de helft. Toch is dat een misvatting.
Verhouding rekeninghouders en de bank
In 2007 heeft de Hoge Raad uitgemaakt dat de tenaamstelling van de bankrekening (lees: de en/of-rekening) niets zegt over de onderlinge verhoudingen tussen de partners. Wel zegt het iets over de verhouding die partijen hebben met de bank. Alle rekeninghouders hebben bijvoorbeeld recht op inzage in de bankrekening. Andersom geldt ook dat de bank rechten heeft ten opzichte van de rekeninghouders. Zo kan de bank beide partijen aanspreken wanneer er een negatief saldo is.
Wat geldt dan voor de rekeninghouders onderling?
In feite zijn de afspraken die partijen onderling hebben gemaakt doorslaggevend. Spreken partijen af dat zij allebei recht hebben op de helft? Dan geldt die afspraak. Beroept u zich op een onderling gemaakte afspraak? Dan moet u het bewijs daarvoor leveren. Tip: leg afspraken altijd schriftelijk vast (dat mag ook via WhatsApp).
Stel dat partijen geen afspraken hebben gemaakt, dan moet gekeken worden naar ieders inleg op de bankrekening. Ieder van de partijen heeft recht op het bedrag dat zij op de rekening hebben gestort. Tijdens een procedure kan dat betekenen dat de bankafschriften erop nageslagen moet worden om te kijken wie welk bedrag heeft overgemaakt.
Een andere interessante discussie werd gevoerd bij het gerechtshof Den Bosch. Daarin hadden partijen eerst allebei een eigen bankrekening. Vervolgens wijzigden partijen de tenaamstelling van de bankrekening naar een en/of-rekening. Deze omstandigheid leverde volgens het hof geen overeenkomst op die partijen ieder het recht gaf op de helft van het saldo. Door deze praktische keuze van partijen, kwam er immers geen overeenkomst tot stand. Aanbod en aanvaarding ontbrak namelijk.
Conclusie
Uiteindelijk kan dus worden geconcludeerd dat het afhankelijk is van de afspraken van partijen wie recht heeft op welk aandeel van de en-/of-rekening. Zijn er geen afspraken, dan hebben de informeel samenwoners in beginsel recht op het geldbedrag dat zij hebben gestort op de rekening.
Wilt u juridisch advies of juridische bijstand bij echtscheiding/einde samenwonen/ontbinding van het geregistreerd partnerschap? Aarzel niet om contact op te nemen met ons kantoor. We voorzien u graag van adequaat advies.
mw. bc. J.A.M. Sampers
