Schijnzelfstandigheid: zelfstandige opgelet! Per 1 januari 2025 gaat de fiscus handhaven op het fenomeen ‘schijnzelfstandigheid’ oftewel ‘verkapte arbeid’. Valt u hier mogelijk onder? Dan dient u mogelijk actie te ondernemen.
Wat is schijnzelfstandigheid?
Indien iemand meent op zzp basis te werken, maar eigenlijk (juridisch) in loondienst is, is sprake van schijnzelfstandigheid. Het voordeel van de opdrachtgever bij een dergelijke constructie is dan dat géén loonbelasting en premies volksverzekeringen hoeven te worden afgedragen.
Wat verandert per 1 januari 2025?
Aangezien de fiscus per 1 januari 2025 (weer) gaat controleren of sprake is van schijnzelfstandigheid, lopen opdrachtgevers het risico op een sanctie. Denk hierbij aan correctieverplichtingen, een naheffing of het opleggen van een boete.
Om ‘schoon schip te maken’ (lees: het voorkomen van een sanctie door de fiscus) komt het voor dat de opdrachtgever de ‘schijnzelfstandige’ (alsnog) een arbeidsovereenkomst aanbiedt dan wel de overeenkomst beëindigt.
Echter, mag de opdrachtgever zomaar onderhavige overeenkomst met u beëindigen?
En is het als zzp’er verstandig om zomaar akkoord te gaan met een aanbod tot het ondertekenen van een (nieuwe; schriftelijke) arbeidsovereenkomst (terwijl u daarvoor altijd in de veronderstelling verkeerde dat u voor uw opdrachtgever werkte op basis van een overeenkomst van opdracht)?
Indien (al) sprake is van een arbeidsovereenkomst (in plaats van een overeenkomst van opdracht), biedt dit bescherming. Denk hierbij onder andere aan loondoorbetaling bij ziekte, ontslagbescherming, afdracht pensioenpremie (met terugwerkende kracht) etc.
In het Deliveroo-arrest[1] zijn de volgende (10) handvatten gegeven om te beoordelen of een overeenkomst als een arbeidsovereenkomst kan worden gekwalificeerd:
- De aard en duur van de werkzaamheden;
- De wijze waarop de werkzaamheden en de werktijden worden bepaald;
- Inbedding organisatie (is het werk organisatorisch ingebed in de organisatie?);
- Het al dan niet bestaan van een verplichting het werk persoonlijk uit te voeren;
- De wijze waarop de contractuele regeling van de verhouding van partijen tot stand is gekomen;
- De wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitgekeerd;
- De hoogte van deze beloning;
- De vraag of de ‘opdrachtnemer’ een commercieel risico loopt;
- Of de ‘opdrachtnemer’ zich in het economisch verkeer als ondernemer gedraagt of kan gedragen (houdt hij zich verder bezig met acquisitie of andere opdrachten);
- Wat zijn partijen schriftelijk hierover overeengekomen en hoe is e.e.a. in de praktijk uitgevoerd?;
Kort en goed, hebt u altijd op zzp-basis gewerkt en wordt u nu ineens door uw opdrachtgever een arbeidsovereenkomst aangeboden dan wel wordt uw huidige overeenkomst beëindigd, neem dan contact op met Van der Leeuw Advocatuur. Wij adviseren u graag over uw rechtspositie.
[1] Hoge Raad 24 maart 2023, ECLI:NL:HR:2023:443.
